ضرورت پژوهش در حوزه صنایع دستی/ قسمت اول

اهمیت و ضرورت پژوهش در حوزه صنایع دستی انکار ناشدنی است.

عباس رحیمی کارشناس صنایع دستی و پژوهشگرفعال این حوزه در جمع خبرنگاران در گارگاه آموزشی که در زمینه آشنایی بیشتر اصحاب رسانه با صنایع دستی کشورمان برگزار شد اظهار کرد: اهمیت و ضرورت پژوهش در حوزه صنایع دستی انکار ناشدنی است. پژوهش در همه حوزه ها باعث رشد و پویایی و پیشرفت آن حوزه خواهدشد. صنایع دستی هم به طبع از این قاعده مستثنی نیست.

در ادامه گفت: در هر حوزه ایی پیشرفت و توسعه از طریق پژوهش باشد این پیشرفت و توسعه قطعا پیشرفت پایداری خواهد بود. پژوهش های خوبی در ۱۵ سال گذشته در حوزه صنایع دستی خوزستان انجام شده است، که پژوهش ها به ملی شدن صنایع دستی در ۵ شهر استان خوزستان انجامیده و دو شهر دیگر هم به زودی صنایع دستی آنها ملی خواهد شد. خوزستان قدیمی ترین منطقه تمدن ایران بوده است. ما در پژوهش های گسترده ایی که در رشته های مختلف صنایع دستی تا به امروز انجام دادیم پیشه ی تاریخی همه رشته های صنایع دستی به نوعی به استان خوزستان باز می‌گردد. به عنوان مثال در رشته شیشگری و سفالگری ما به سفالها و شیشه های یافت شده در شوش و گتوند می‌رسیم. در حوزه صنعت نساجی به خوزستان می‌رسیم که مرکزیت نساجی در ایران قدیم بوده است و...

رحیمی در ادامه از وضعیت صنایع دستی در خوزستان ابراز نارضایتی کرد و گفت: با توجه به رشد صنایع دستی در استان‌های دیگر در سال‌های اخیر، خوزستان در جایگاه خیلی خوبی نیست. در خیلی از جنبه ها تلاش هایی که صورت گرفته ضعیف بوده است. خیلی از رشته های صنایع دستی که متعلق به استان خوزستان بودند در حال حاضر در استان های دیگر رونق دارند.

در ادامه یکی از دلایل عدم رشد خیلی از رشته های صنایع دستی را در استان خوزستان عدم حمایت از پژوهش های لازم در این عرصه دانست.

در ادامه عباس رحیمی افزود: بیش از ۵۰ سال پیش، بیش از ۳۵۰ رشته صنایع دستی در ایران وجود داشت که امروزه این تعداد به ۲۰۰ رشته کاهش پیدا کرده است. خیلی از رشته های صنایع دستی که امروزه هنوز پا برجا هستند، کارگاه‌های کوچک یک نفره هستند که فقط یک استاد قدیمی در آن کارگاه مشغول بکار است. به عنوان مثال ابریشم بافی که یکی از قدیمی ترین صنایع دستی در ایران است در یک کارگاه کوچک در دزفول توسط یک استاد قدیمی ساخته می‌شود و این هنر با مرگ استاد آن خاتمه میابد و منسوخ می‌شود. از دیگر نمونه های آن در استان خوزستان می‌توان به نمد مالی و ملحفه بافی شوشتر و مسگری و ورشوسازی دزفول اشاره کرد.دلایل متعددی باعث منسوخ شدن این صنایع دستی شده که یکی از این دلایل عدم حمایت های دولتی است.

رحیمی در ادامه به اهداف پژوهشی در صنایع دستی اشاره کرد: حفاظت از میراث فرهنگی یا میراث ملی از طریق مستند نگاری که لازم است انجام شود، آسیب شناسی از طریق تحقیق تحویل داده ها در جنبه های مختلف صنایع دستی، معرفی دقیق به مخاطبان را هم از اهداف پژوهش در صنایع دستی دانست وبه برجسته سازی مقوله های هویتی و اصالتی، مبحث جنبه های متفرقه مثل تولید و فروش و تبليغات و بازاریابی اشاره کرد و گفت ما در همه این مقوله ها به پژوهش نیازمندیم.