صنایع دستی ایرانی به چند طبقه تقسیم میشوند؟ کشور عزیز ما ایران، در هر گوشهای، هر شهر و دیاری، مردمانی با فرهنگ و با سلیقه دارد که به راستی مثل در و گوهر، با ارزش و گرانبها هستند.
تاریخ و تمدن کشور ما در جهان شناخته شده و مثال زدنی است. برای همین آثار ارزشمند و زیبایی از زمان قدیم، تا به حال، در حال تولید و ساخته شدن هستند که بسیار چشمنواز بوده و برای ما اهمیت زیادی دارند. این صنایع دستی با ارزش و گرانبها، به دلیل تعدد و تنوعی که دارند، دسته بندی شده و به صورت طبقه بندی صنایع دستی ایران در آمدهاند و فهرست آنها به صورت دسته بندی شده، موجود است.
در این یادداشت قصد داریم با یکدیگر این طبقه بندی را کامل را بررسی کنیم و انواع و اقسام صنایع دستی کشور عزیز و مردم هنرمند خود را بشناسیم.
طبقه بندی صنایع دستی ایران طبق فرهنگستان هنر؛ دسته بندیها و طبقه بندیهای زیادی برای صنایع دستی کشور ما در منابع مختلف وجود دارد که میتوان گفت همه آنها نقاط مشترک زیادی با یکدیگر دارند. اما طبق فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، این طبقه بندی، به شرح زیر است.
بافتههای داری بافته های داری؛ محصولاتی که با کمک دارهای افقی و عمودی بافته میشود، مانند قالی، گلیم، رویه پشیت و زیلو همه ما در خانه و محل زندگی خود، از فرشهای زیبا استفاده میکنیم و یا اینکه گلیم در اتاق خود پهن میکنیم.
چرا که سبک زندگی ایرانی، در خانه خود قالی را یک عنصر اصلی میداند و وجود آن ضروری است. همچنین بسیاری از هنر دوستان و علاقهمندان به هنر، از دیگر زیر مجموعههای قالی در خانه خود استفاده میکنند و زیبایی و اصالت آنها را درک کرده اند. افراد زیادی در کشور ما، به بافت قالی دستباف و دیگر بافتهای داری مشغول هستند و با بهترین کیفیت، آنها را به تولید میرسانند. قالی ایرانی در سراسر جهان، شهرت دارد و همه از زیبایی و اصالت آن حرف میزنند.
همچنین بازرگانان زیادی، به صادرات این محصول زیبا و با ارزش میپردازند.
قالی قالی، فرش یا قالین نوعی گستردنیِ بافته شده از الیاف پنبه، پشم و در بعضی موارد ابریشم است که معمولاً برای پوشش زمین به کار میرود. به دست بافتهٔ پُرزدار و گرهدار، قالی گفته میشود. از آنجا که قالی و فرش اکثر اوقات نقشهای زیبا بر خود داشتهاند، امروزه به جنبهٔ تزئینی آن نیز توجه میشود. از سال ۱۳۹۳ به بعد شهر کاشان به عنوان پایتخت فرش جهان معرفی شد و این اثر ماندگار در میراث ملموس یونسکو با شماره ۰۰۳۸۳ ثبت گردید. هماکنون بیش از ۱۲۰۰ کارخانه تولید فرش ماشینی و ۷۰۰ کارگاه تولید فرش دستبافت در منطقه کاشان و آران و بیدگل مشغول به فعالیت است.
انواع قالی: قالی تمام پشمی قالی پشم ابریشم قالی کرک ابریشم قالی گل ابریشم قالی تمام ابریشمی گلیم گلیم دست بافتهای است از تار و پود که اغلب از پشم حیوانات اهلی بر دار بافته شده و عموماً به عنوان فرش کاربرد داشتهاست.
گلیم واژه ای پارسی است اما در دوران کهن بیشتر از آن با نام پلاس یاد کرده اند و هر دوی این نام در اشعار فردوسی و حافظ و دیگران وجود دارد.
انواع گلیم : گلیم دو رو گلیم یک رو گلیم یک رو با ترکیبی از بافتهای قالی سایر بافتهای داری گبه :گبه یکی از انواع زیراندازها است.
گبه یا قالیچه خرسک فرشی از جنس قالی است که معمولاً در اندازه کوچک توسط عشایر لر و قشقایی بافته میشود.
زیلو: زیلو نوعی زیرانداز و کفپوش دستبافت است که با نخ پنبه بافته میشود که بهعلت خنکی پنبه، مناسب مناطق کویری است و شباهت زیادی به گلیم دارد؛ با این تفاوت که گلیم از پشم بافته میشود.
بافتههای دستگاهی بافتههای دستگاهی در ایران، از سادهترین و ابتداییترین دستگاهها شروع شده و تا بحال، که ابزار با پیشرفت تکنولوژی، مدرن شده و کار کردن با آنها نیز سادهتر شده است ادامه دارد.
در کشور ما، ابتداییترین دستگاه، یک چوب ساده و تعدادی وزنه بوده است که نخهای تار را از یک چوب افقی آویزان میکردند و وزنهها را به انتهای نخها آویزان میکردند تا با ایجاد کشش، فرآیند انجام کار بهتر پیش برود.
بعد از آن نیز، دستگاههای دو وردی، چهار وردی و ژاکارد، روی کار آمدند تا اینکه تار در جهت طول و پود در جهت عرض، در هم تنیده شوند.
اما همین بافتهها، دسته بندی شده و در یک لیست منظم قرار گرفته اند.
جاجیم : جاجیم یا جاجِم گونهای زیرانداز دورویه است. جاجیم دستبافی است از پارچهٔ کلفت شبیه به پِلاس که از پلاس نازکتر است و آن را از نخهای رنگین و ظریف پشمی یا پنبهای یا آمیزهای از این دو میبافند. جاجیمها پرز ندازند و میتوان از هر دو روی آن استفاده کرد. کوچگردان از آن بهرهٔ زیادی میگیرند و کاربرد آن به عنوان روانداز و محافظ سرما است.
انواع جاجیم : جاجیمچه گلیمچه متکازین چنته کیسه حمام موج ماشته اهرامی پارچه پارچه بافی هم از قدیم تا بحال در صنعت نساجی کشور ما وجود دارد و در انواع مختلفی، این محصول به تولید میرسد.
مثل پارچههای فاخر، که شامل زربفت، مخمل، مخمل نقش برجسته، ترمه، داراییبافی، ابریشمدوزی میشوند. همینطور سایر پارچهها، شامل عبا، برک، کرباس، متقال، ارمکبافی، شمد، شعربافی، احرامی، چادرشب بافی، رو فرشی و پرده ای هستند. فروشگاه تمدن آرت بهترین انتخاب برای خرید صنایع دستی سایت تمدن آرت با داشتن سبدی متنوع از محصولات صنایع دستی امکان خرید انواع محصولات میناکاری، فیروزه کوبی، مس و پرداز و خاتم کاری از دسته محصولات صنایع دستی فلزی و انواع محصولات دیوارکوب همانند قاب و تابلو های صنایع دستی را برای شما میسر کرده است.
محصولات رودوزیهای سنتی رود دوزی؛ کلیه مصنوعاتی که بوسیله دوختن نقوش سنتی بر روی پارچه های ساده و یا کشیدن قسمتی از نخ تار و پود بوجود میآید در این دسته جای دارد؛ مانند سوزن دوزی، ملیله دوزی و پته دوزی رودوزی یکی از روشهای قدیمی و اصیل ایرانیست که اغلب بانوان از آن برای زیبا کردن پارچههای اطراف خود استفاده میکردند و در روشهای مختلفی این هنر را اجرا میکردند.
رودوزی همچنان در شهرها و روستاهای ما ادامه دارد و افراد زیادی علاقهمند و دوستدار این هنر زیبا هستند. مادران و مادربزرگهای ما در گذشته، از عناصر موجود در طبیعت اطراف خود بهره برده و با بکار گیری هنر خود، پارچههای موجود در خانه خود را به زیباترین روشها تزئیین میکردند. شاید شما هم جلد قرآن گلدوزی شده، قلابدوزیهای زیبا، گلابتون دوزیهای روی لباسها را به خاطر داشته باشید که تهیه کردن آنها، دقت و وقت زیادی را به خود اختصاص میداد.
طبقه بندی صنایع دستی ایران در زمینه رودوزی، زیاد و مفصل است که در ادامه به آن میپردازیم. دوخت روی پارچه رودوزیها در هنر و صنایع دستی کشورمان، به دو دسته تقسیم میشوند که یکی از آنها مربوط به روی پارچه میشود و سطح یک پارچه را تزئین میکند. سوزندوزی: سوزن دوزی یکی از صنایع دستی و هنرهای ایرانی است که با نخ وسوزن روی پارچه ودیگر بافت ها انجام میگیرد.
این هنر در ایران بیشتر در بلوچستان (بلوچ ها) و بعضی از مناطق دیگر ایران همچون اصفهان (ارامنه)، بختياري ها، شمال کشور (ترکمنها)، خراسان و يزد ( زرتشتيان يزد) انجام ميشود. سوزندوزيهاي اين مناطق از لحاظ طرح، رنگ و نوع دوخت با هم تفاوتهايي دارد. درایران مهد هنر سوزن دوزی بلوچستان است که توسط زنان بلوچ انجام میگیرد.
شهرستان ایرانشهر واقع در بلوچستان در سال ۱۳۹۷ به عنوان شهر ملی سوزن دوزی ثبت شد. سوزن دوزی بلوچی یا بلوچی دوزی انواع خاصی از سوزن دوزی است که توسط زنان بلوچ انجام میشود این طرحهای سوزندوزی بیشتر از رویاهای زنان بلوچ الهام میگیرد تا از طبیعتی که در آن زندگی میکنند.
انواع هنر سوزن دوزی: سوزندوزی درویشی تفرش سوزندوزی بلوچ سوزندوزی ترکمن سوزندوزی ممقان خامه دوزی سیستان سیاه دوزی سیستان پتهدوزی بخارادوزی نقشدوزی نواردوزی ملیلهدوزی گلابتوندوزی خوسدوزی زرتشتیدوزی قلابدوزی: قُلابدوزی یا قلاببافی (به انگلیسی: Crochet) یکی از صنایع دستی رودوزی است. پیشینه قلابدوزی در ایران به سال ۵۵۰ پیش از میلاد میرسد و باستانشناسان در منطقه لولان نمونههایی از قلابدوزی و ملیلهدوزی یافتهاند. قلاب دوزی به سه روش اجرا میشود: قلابدوزی ساده، قلابدوزی برجسته و قلاب دوزی معرق. قلاب دوزی معرق زیباتر و پرکارتر است؛ در این روش ماهوت رنگی را در شکلهای موردنظر بریده و بر زمینه کار، روی گلبرگها و برگها قرار میدهند و دور آنها را با کمک قلاب به پارچه زمینه متصل میکنند.
انواع قلاب دوزی : قلابدوزی اصفهان قلابدوزی رشت دوخت داخل پارچه سایر دوخت و دوزها روی پارچه، دوخت داخل پارچه است که انواعی دارد. چشمه دوزی سکمه دوزی پیوند دادن دیگر مواد و عناصر به پارچه قیطاندوزی دهیکدوزی پیلهدوزی آجیدهدوزی منجوقدوزی نقدهدوزی پولکدوزی سکه دوزی زغرهدوزی چهلتکهدوزی صنایع دستی فلزی فلز، یکی از عناصری است که در زمان زیست انسانهای اولیه روی زمان پیدا شده و استفاده از آن رواج پیدا کرده است. از زمانی که انسان فلز مس را از خاک جدا کرد و به مرور زمان، از آن در ساخت ابزار کشاوزی، ابزارآالات جنگی، وسایل آشپزی و سایر محصولات استفاده کرد. بعدها افراد با ذوق و هنرمند، از فلز برای ساخت صنایع دستی استفاده کردند و هنر خود را به رخ جهانیان کشیدند.
این محصولات، در کشور ما همچنان ساخته شده و دوستداران خود را دارند. مثل ظروف مسی اصفهان، قلم زنی و ملیله کاری که در زیباترین شکل ممکن ساخته میشوند. علاقهمندان به این صنایع دستی، برای خرید آنها باید حساسیت به خرج داده و هنگام انتخاب، دقت زیادی را بکار بگیرند. چرا که عدهای افراد سودجو، دست به تولید محصولات بی کیفیت میزنند و اجناس تقلبی را وارد بازار میکنند.
بستن *نام و نام خانوادگی * پست الکترونیک * متن پیام |
تمامی حقوق برای وب سایت خبری_ تحلیلی * ایران ما * محفوظ است. * ایران ما * آمده است تا در ارائه مطالب متفاوت باشد. البته متفاوت نه به این معنی که همه ی مطالب در سایت خبری_تحلیلی ما تولیدی خواهند بود؛ چرا که افزایش تولید مطلب، نیازمند داشتن نویسندگان و خبرنگاران در حوزه های مختلف است که به دلایل مختلف در این مقطع زمانی برای ما ما امکان پذیر نیست. اما تمامی سعی و کوشش ما در این پایگاه خبری_تحلیلی ارائه متفاوت مطالب است تا خوانندگان گران قدر شاهد مطالب تکراری نباشند. باسپاس مدیر مسئول پایگاه خبری_تحلیلی * ایران ما * اعظم صمدزاده
پایگاه خبری ایران ما : آدرس خوزستان، اهواز، آریاشهر، تلفن اعظم صمدزاده 09052464559
تمامی خدمات و محصولات این سایت، حسب مورد دارای مجوزهای لازم از مراجع مربوطه میباشند و فعالیت های این سایت تابع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران است.