صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور

صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور صنایع دستی برای هر کشوری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است از مسائل مالی، اقتصادی و نقشی که این صنعت در حوزه اشتغال‌زایی دارد که بگذریم، صنایع دستی شناسنامه یک کشور تلقی می‌شود، به گونه‌ای که می‌تواند روایت‌گر یک داستان باستانی از تمدن یک کشور و ملت باشد که قطعا ارزش فراوانی دارد.

تعریف صنایع دستی؛

در تعریف صنایع‌دستی می‌توان گفت: در این صنعت هنرمند با بهره‌گیری از هنر دست خود و با کمک ابزارهای اولیه و بومی منجر به پیدایش یک کالای فاخر هنری می‌شود، که صنایع‌دستی نام دارد.

قدمت صنایع‌دستی در ایران هیچ‌کس نمی‌تواند این موضوع را انکار کند که کشورمان از دیرباز تا کنون به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین صادرکننده‌های هنردستی در جهان شناخته شده‌است. به‌گونه‌ای که تمام متخصصان این حوزه در سرتاسر جهان معتقدند ایران با تمدنی دیرینه و هنر فاخر خود حرف اول را در این حوزه می‌زند. آثار به‌جامانده از گذشتگان مانند مقبره‌ها، مساجد، کاخ‌ها و عمارت‌ها صحتی بر این ادعاست.

عدم توجه به سلیقه مخاطب در طراحی محصول؛

براساس این گزارش، علاوه بر انتقاداتی که متوجه دولت و مسوولان است، نقدهایی هم بر عملکرد هنرمندان وارد است؛ به‌گونه‌ای که با یک بررسی میدانی می‌توان به این نتیجه رسید که کاربردی نبودن صنایع‌دستی و عدم توجه به سلیقه مخاطب امروزی در طراحی محصول از مهمترین این انتقادات است.

صنایع‌دستی در عصر حاضر نیاز به روح جدید و روزآمد کردن محصولات دارد که تحقق آن در گرو خلاقیت و هنر هنرمندان است. علاوه‌بر این موارد، تزیینی شدن صنایع‌دستی چالش بزرگی را برای این هنر به‌وجود آورده که انتظار می‌رود با برنامه‌ریزی دقیق این چالش برطرف شده و صنایع‌دستی به عنوان یک مقوله کاربردی دوباره به زندگی مردم بازگردانده شود.

از مهمترین راهکارهایی که در تحقق این امر می‌توان از آنها بهره گرفت، معرفی، تبلیغ و ترویج صنایع‌دستی کشور و توجه به بازاریابی نوین در عرصه داخلی و بین‌المللی است.

در این راستا می‌توان با استفاده از فناوری روز دنیا در عرصه تولید محصولات صنایع‌دستی با حفظ اصالت‌های هنر ملی، حمایت و تشویق بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه، ایجاد بازارچه‌های صنایع‌دستی، سیاست‌گذاری دولت در رابطه با فروش و صادرات کالاها و شرکت در نمایشگاه‌های مرتبط به نتیجه‌ای مطلوب دست یافت.

تمامی صحبت‌های گفته شده جای تامل دارد، اما به‌راحتی قابل فهم است که زمانی می‌توان انتظار بهبود شرایط و رسیدن به وضعیت مطلوب در این حوزه را داشت که همه دست‌اندرکاران و بازیگران اکوسیستم در سطح خرد و کلان و در هر جایگاهی که هستند، نقش خود را در ایجاد تحول نظام تولید این محصولات به خوبی ایفا کنند.

توجه به صنایع‌دستی منجر به توسعه می‌شود؛

وقتی سخن از توسعه به‌میان می‌آید منظور توسعه ظرفیت‌ها و شناسایی آنهاست. این در‌حالیست که در حوزه صنایع‌دستی، فرهنگی و صنایع خلاق هنوز بسیاری از ظرفیت‌های کشور شناسایی نشده است. شاید پس از شناسایی ظرفیت‌ها مهمترین اقدام هم‌افزایی و هدف‌گذاری برای تحقق آن است. در مدل‌های توسعه بسیاری از مزیت‌های رقابتی کشور پررنگ و تاثیرگذار دیده می‌شوند.

هنگامی‌که صنایع‌دستی، موسیقی، گردشگری، رسانه و… در کنار هم قرار می‌گیرند، می‌توانند سهم بزرگی از بازارهای تجاری دنیا را به خود اختصاص دهند. اما متاسفانه در کشور ما این هم‌افزایی اتفاق نیفتاده است. در صورتی‌که دیگر کشورها به‌دلیل داشتن استراتژی و نقشه‌راه صحیح توانسته‌اند از این هم‌افزایی نهایت استفاده را ببرند. به عنوان مثال کشوری مانند انگلیس که در حوزه صنایع‌دستی در مقابل کشورهایی مانند ایران و هند چیزی برای عرضه ندارد، با همگرایی متخصصان به این نتیجه می‌رسد که چگونه یکی از صنایع‌دستی کشورش را با بهره‌گیری از ابزاری مانند رسانه برجسته کند. به‌گونه‌ای که با کمک یک جریان‌سازی فرهنگی در فیلم هری پاتر گوی بلورین را به جهان معرفی می‌کند.

امروزه شاهد آن هستیم که هر گردشگری که به این کشور پا می‌گذارد به‌عنوان یادگاری و یا برای سوغات یک گوی بلورین خریداری می‌کند. انگلیس با این روش صنایع دستی کشورش را توسط گردشگران و با یک شناسنامه از فیلم هری پاتر به خارج از مرزهایش می‌فرستد و اینگونه موجب رشد صنایع دستی کشورش می‌شود. این مثال و صدها مثال دیگر در این حوزه بیانگر آن است که رشد و توسعه در این حوزه چیزی نیست که یک شبه اتفاق بیفتد و این نتایج نشان‌دهنده هوشمندی و هدفمندی درست‌اندرکاران این حوزه در کشورهای پیشروست.

بنابراین، می‌توان گفت سینما، انیمیشن، ادبیات و موسیقی در کنار صنایع‌دستی می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی در حوزه اقتصاد هنر ایفا کند. بنابراین، توصیه می‌شود از هم‌افزایی رکن‌های متعدد صنایع خلاق و تاثیر شگرفی که می‌تواند در این حوزه داشته‌باشد، غافل نمانیم. صنایع‌دستی مزایا، چالش‌ها و راهکارهای رسیدن به شرایطی مطلوب به اختصار در این گزارش مورد بررسی قرار گرفت؛ در آخر یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که بدانیم و ایمان داشته‌باشیم که هرقدر پرچم پر افتخار صنایع‌دستی جمهوری اسلامی ایران برافراشته‌تر شود، نه تنها می‌توانیم فرهنگ و هنر غنی کشورمان را به جهانیان بشناسانیم بلکه، هنرمندان عزیز کشورمان نیز از رفاه و آینده بهتری برخوردار خواهند شد.

صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور

صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور

صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور

صنایع دستی: روایت هنر دست و تمدن یک کشور